بخشی از کار مرغداری و افزایش جوجه ها درک نحوه تشخیص و درمان بعضی از بیماری های شایع آنها است. متاسفانه اگر به درستی و در زمان درست، بیماری حیوانات و پرندگان در مرغداری تشخیص داده نشود، می تواند باعث کشتار سریع همه آن ها شود و تمامی زحمات مالک را یک شبه از بین ببرد. در ادامه قصد داریم تا بیماری های شایع مرغ ها و نحوه درمان آنها را بیان کنیم.

بیماری های شایع مرغ ها و راه های درمان

۱- آبله پرندگان

اگر متوجه لکه های سفید روی پوست جوجه ها، زخم های ناخوشایند روی تاج و زخم های سفید در دهان یا گلوی آنها شدید باید نگران ابتلای جوجه ها به بیماری آبله پرندگان باشید.
گزینه های درمان برای این بیماری شامل غذای نرم، مکان گرم و خشک با مراقبت کافی است که با تشخیص درست آن ها، شانس زنده ماندن پرندگان در این بیماری را افزایش خواهید داد، همچنین میتوانید آنها را در برابر این بیماری واکسینه کنید. این بیماری ویروسی است و می تواند از طریق هوا از سایر جوجه های آلوده و پشه ها منتقل شود.

۲- بوتولیسم

اگر جوجه ها شروع به لرزش شدید کنند، باید نگران شوید. اگر آنها دارای بوتولیسم باشند، لرزش ها تا فلج کل بدنشان پیشرفت می کند. این یک بیماری جدی است. پرهای این پرندگان را به راحتی می توان کشید و مرگ معمولا طی چند ساعت اتفاق می افتد.
یک ضد عفونی کننده وجود دارد که می توانید از دامپزشک محلی بخرید. اگر از همان ابتدا متوجه بیماری شوید، می توانید ۱ قاشق چای خوری نمک اپسیم با ۱ اونس آب گرم مخلوط کنید و توسط قطره چکان یک بار در روز به آنها بخورانید. این بیماری تا زمانی که مرغ را در یک محیط تمیز نگه دارید و محیط اطراف را از لاشه مرده پاک کنید، ایجاد نمی شود.

۳- وبای مرغان

اگر پرندگان اسهال سبز یا زرد میکنند، درد ناگهانی مفاصل دارند، برای نفس کشیدن تلاش میکنند و تیرگی سر دارند مشکوک به وبای مرغان هستند. درمان واقعی برای این بیماری وجود ندارد و اگر مرغ زنده بماند، همیشه حامل بیماری است. بنابراین معمولا بهتر است آنها را سر ببرید و لاشه آنها را نابود کنید اما برای جوجه ها یک واکسن وجود دارد تا از این بیماری جلوگیری شود.

۴- برونشیت عفونی

از بیماری های شایع مرغ ها برونشیت عفونی است که علائم این بیماری عطسه، خروپف، سرفه و ترشح بینی و چشمان در مرغ ها است، همچنین تخمگذاری آنها متوقف خواهد شد. اما خبر خوب این است که می توانید یک واکسن برای متوقف کردن این بیماری تهیه کنید. با مشاهده این علائم باید سریعا اقدام کنید زیرا برونشیت بیماری عفونی ویروسی است و به سرعت از طریق هوا منتقل میشود. برای درمان برونشیت عفونی، جوجه های خود را در جای گرم و خشک نگه دارید و چای گرم به آنها بدهید.

۵- کوریزای عفونی طیور

علایم این بیماری شامل تورم در نواحی سر، تاج و چشم ها، ترشحات چشم و بینی، توقف در تخمگذاری و رطوبت زیر بالها است. و یکی دیگر از بیماری های شایع مرغ ها به حساب می آید. واکسنی برای جلوگیری از این بیماری وجود دارد. هنگامی که جوجه های شما این بیماری را می گیرند باید آنها را از بین ببرید و لاشه را معدوم کنید تا دیگر حیوانات را آلوده نکند. اگر مرغ خود را از سایر جوجه های بیمار محافظت کرده و در مکان تمیز نگهدارید آنها مبتلا نمی شوند.

۶- بیماری مارک

این بیماری بیشتر در پرندگان جوان تر دیده میشود که معمولا کمتر از ۲۰ هفته سن دارند. در این بیماری تومورها در داخل یا خارج بدن جوجه را میتوان مشاهده کرد، عنبیه چشم آنها به رنگ خاکستری تبدیل شده و دیگر به نور پاسخ نخواهد داد و آنها فلج خواهند شد. انتقال این بیماری به دیگر مرغ ها بسیار آسان است چون ناقل آن ویروس است. اینگونه جوجه ها را باید از بین برد. با این حال، برای پیشگیری از این بیماری واکسن وجود دارد.

۷- برفک

در این بیماری لکه های سفید در بین گردن و بدن مرغ دیده میشود و پرها صدمه میبینند. این بیماری قارچی است و اگر چه واکسن ندارد، می توان آن را با یک داروی ضد قارچی درمان کرد. حتما غذای آلوده را بردارید و ظرف آب را تمیز کنید.

۸- جرب کیسه های هوایی

این بیماری ابتدا به شکل تخمگذاری ضعیف و مرغ ضعیف ظاهر می شود. با پیشرفت آن، سرفه، عطسه، مشکلات تنفسی، مفاصل متورم و احتمالا مرگ مرغ را متوجه خواهید شد.
در حال حاضر، یک واکسن برای این بیماری وجود دارد، و بیماری را می توان با یک آنتی بیوتیک درمان کرد.

۹- بیماری نیوکاسل

از مهمترین و اصلی ترین بیماری های شایع مرغ ها بیماری نیوکاسل می باشد که هم نام با محل اولین مشاهده این بیماری یعنی شهر نیوکاسل است.این بیماری از طریق سیستم تنفسی ظاهر می شود. مشکلات تنفسی، ترشحات بینی، تیره شدن چشم و توقف تخمگذاری از نشانه های این بیماریست. همچنین، شایع است که پاها و بال های پرنده فلج و گردن آنها پیچیده می شود. این بیماری از طریق پرندگان وحشی منتقل میشود و برای آن یک واکسن وجود دارد. با این حال، پرندگان بزرگتر معمولا بهبود می یابند و دیگر ناقل نیستند.

۱۰- جوجه موشی

این بیماری جوجه ها را تحت تاثیر قرار می دهد و معمولا در جوجه هایی که تازه از تخم بیرون می آیند دیده میشود. قسمت میانی بدن آنها بزرگ، متورم، و آبی رنگ است. جوجه عطر و بوی نامطبوع دارد و به نظر می رسد خواب آلود است. به طور طبیعی، جوجه نیز ضعیف خواهد بود.
این بیماری واکسن ندارد گرچه گاهی آنتی بیوتیک ها موثرند. بیماری معمولا از جوجه به جوجه یا از یک سطح کثیف که جوجه آلوده شده است، منتقل می شود. باید فورا پرنده های سالم خود را از بیماران جدا کنید. عامل بیماری باکتری است و می تواند بر انسان نیز تاثیر بگذارد، پس احتیاط کنید.

۱۱- پولوروم یا اسهال سفید جوجه ها

این بیماری بر روی جوجه ها و پرندگان مسن متفاوت است. جوجه ها هیچ علائمی از فعالیت نشان نمی دهند، رطوبت سفید در پشت آنها دیده میشود و به دشواری نفس میکشند. برخی از آنها بدون هیچ نشانه ای می میرند. در پرندگان بزرگتر، عطسه و سرفه از علایم است.
این یک بیماری ویروسی است و هیچ واکسنی ندارد و همه پرندگان پرندگان مبتلا و لاشه آنها را باید از بین برد.

۱۲- آنفولانزای مرغی

آنفولانزای مرغی معمولا به عنوان آنفلوآنزای پرندگان شناخته می شود و به دلیل قابل انتقال بودن به انسان باعث ترس است.درست است که این بیماری جزو بیماری های شایع مرغ ها می باشد ولی معمولا در فصول سرد سال شیوع پیدا می کند. با این حال، پس از شناخت علائم، می توانید این ترس را کنار بگذارید. مشکلات تنفسی، توقف تخمگذاری، اسهال، تورم در صورت جوجه، تغییر رنگ تاج از این علایم هستند حتی ممکن است لکه های قرمز تیره روی پاها و تاج ایجاد شود.
هیچ واکسنی وجود ندارد و جوجه آلوده همیشه حامل است. حیوانات وحشی حتی می توانند این بیماری را از پرنده به پرنده دیگر حمل کنند. پرندگان مبتلا باید از بین بروند و لاشه نابود شود و منطقه نگهداری آنها پاکسازی شود.

۱۳- بامبل فوت یا زخم کف پای پرندگان

این بیماری با زخم شدن پا شروع و سپس زخم عفونی شده و پای مرغ باد میکند حتی می تواند پا را هم بشکند. می توانید آن را با انجام عمل جراحی درمان کنید اگر نه، عفونت در نهایت به بدن مرغ سرایت کرده و آنرا میکشد. پای مرغ را بررسی کنید و اگر زخم است حتما شستشو و ضدعفونی کنید.