در این مقاله به فاکتور های که به حفظ سلامت و تولید پرنده شما کمک می­کند اشاره خواهیم کرد و عواملی که تولید تخم را تحت تاثیر قرار می­دهند را به صورت اجمالی بررسی خواهیم نمود:

عواملی که تولید تخم را تحت تاثیر قرار می­دهند عبارت اند از:

ژنتیک نژاد مرغ

اصلیترین عواملی که تولید تخم را تحت تاثیر قرار می­دهند ژنتیک نژاد مرغ بوده و بیشترین تولید تخم مرغ­های با کیفیت بالا، توسط یک برنامه کنترل شده آمیخته­ گری با تاکید بر فاکتورهای ژنتیکی مطلوب به دست می­ آید. اگر شما یک نژاد کم تولید را با یک نژاد پر تولید آمیخته گری انجام دهید، تولید نسل بعدی مثل والدین پرتولید خودشان نخواهد بود. اما اگر شما یک نژاد پر تولید را با نژاد پر تولید دیگری آمیخته کنید نسل بعدی تولیدی مشابه با والدینشان یا حتی بیشتر از انها خواهند داشت.

سن مرغ در بلوغ تخم گذاری

اگرچه با شروع تولید زود هنگام، تخم بیشتری تولید می­شود اما بلوغ زودرس می­تواند منجر به تخم ­مرغ­های بسیار کوچک شود. این تخم­های کوچک، تخم­های پولت نامیده می­شوند و مثل تخم­ مرغهای دیگر سالم هستند و مشکلی از لحاظ سلامتی ندارند. دلیل کوچک بودن تخم­ها اینست که هنوز پولت­ها به اندازه کافی رشد نکرده ­اند و با رشد آنها سایز تخم­ها نیز افزایش خواهد یافت.

مقاومت به بیماری­ها

پرورش بهتر با بهداشت و واکسیناسیون خوب به دست می آید. شما هرگز نمی­خواهید که یک نژاد مریض را پرورش دهید که بیماری خود را به نسل بعدی نیز منتقل بکنند در نتیجه شما یک نژادی با بیماری مقاوم خواهید داشت، پس همیشه یک نژاد سالم را پرورش دهید.

نور یا روشنایی

یکی از مهم­ترین فاکتورها چه در دوره رشد و چه در دوره تخم­گذاری، روشنایی است. روشنایی کنترل شده و با شدت کم می­تواند برای به تاخیر انداختن بلوغ جنسی تا زمانی که بدن پرنده برای تولید تخم­های بزرگتر، به اندازه کافی رشد کند، استفاده شود. امروزه مرغان تخم گذار الزاما نیاز به نور آفتاب برای شروع تخم­گذاری خود ندارند (منظور اینست که ما می­توانیم از نور مصنوعی برای آنها استفاده کنیم). مدت و شدت نور می­تواند برای تنظیم تولید تخم در پاییز و زمستان که طول روز کوتاه است، تعدیل شود.

خوراک

مقدار خوراکی که یک مرغ می­خورد به جثه، میزان تولید تخم، دمای جایگاه و سطح انرژی خوراک بستگی دارد. در حالت کلی، حدود ۴ پوند(حدودا ۱٫۸ کیلوگرم) خوراک برای تولید دوازده عدد تخم مورد نیاز است. مرغ لگهورن تقریبا یک چهارم پوند(حدودا ۱۱۰ گرم) خوراک را در روز مصرف می­کند. مرغ­هایی با تخم قهوه­ای که جثه بزرگتری دارند خوراک مورد نیازشان نیز بیشتر است. کیفیت تخم مرغ با نوع خوراک تحت تاثیر قرار می­گیرد. برای مثال، ضخامت پوسته به مقدار ویتامین دی، کلسیم و سایر مواد معدنی جیره بستگی دارد. کمبود ویتامین A منجر به لکه ­های خونی در تخم مرغ می­شود. رنگ زرده توسط رنگدانه ­ها تحت تاثیر قرار می­گیرد. سایزهای بزرگتر تخم نیازمند مقدار کافی پروتئین و اسیدهای چرب ضروری است

کیفیت خوراک

از مهمترین عواملی که تولید تخم را تحت تاثیر قرار می­دهند کیفیت دان مصرفی مرغ می باشد. به دلیل اینکه مواد مغذی مورد نیاز طیور نسبت به سایر گونه ­های اهلی بیشتر شناخته شده است، جیره ­های آنها از لحاظ علمی برای سلامت و بالا بردن تولید با حداقل هزینه متوازن می­شود.

دما

دمای جایگاه مرغان تخم­گذار بین ۱۴ تا ۲۶ درجه سانتی­گراد مطلوب است.

رطوبت

رطوبت نسبی بین ۴۰ و ۶۰ درصد مطلوب است.

پر ریزی یا تولک

پر ریزی یا از دست دادن پرها یک اتفاق طبیعی است که برای تمام پرندگان علیرغم نوع گونه انها اتفاق می­افتد. با افزایش سن کیفیت تخم مرغ کاهش می­یابد و حدودا در ۱۸ تا ۲۰ ماهگی پرریزی اتفاق می­افتد و تخم­گذاری متوقف می­شود. پس از این دوره­ ی ۴ تا ۸ هفته، پرنده تولید مجدد را آغاز می­کند.

جایگاه و لانه تخمگذاری

جایگاه و لانه مهم­ترین بخش در تولید تخم است. اگر پرنده شما احساس راحتی بکند و استرس نداشته باشد، تخم­گذاری بهتری خواهد داشت.

جمع­ آوری تخم­ها

چندین بار جمع­ آوری تخم­ها در روز مهم است مخصوصا وقتی مرغ بخواهد کرچ شود. اگر تعداد مرغ­ها در لانه زیاد باشد مرغ تمایل بیشتری به ماندن در لانه و خوابیدن روی تخم­ها خواهد داشت. هم­چنین جمع آوری سریعتر به شما کمک می­کند تا تخم­ مرغهای تمیزتری داشته باشید و از شکسته شدن آنها توسط مرغ­ها پیشگیری خواهید کرد.

رفتار مرغ­ها

رفتار مر­غها نیز در تولید تخم مهم است. همانطور که در بالا اشاره شد برخی مرغ­ها تمایل به کرچ شدن دارند حتی اگر تخم مرغ مصنوعی نیز وجود داشته باشد آنها تمایل به خوابیدن روی تخم­ها دارند. برای پیشگیری از کرچ شدن می­توان از پک یخ در آشیانه آنها استفاده کرد.