خستگی مرغان تخمگذار در قفس یک عارضه است، این عارضه همان استئو پروسیس در طیور است. شرایطی که اساسا مرغ­هایی را در قفس تحت تاثیر قرار می­دهد که پر تولید هستند و باور بر این است که دلیل اولیه آن، (یا حداقل بخشی از آن) مربوط به تغذیه است. برخی از مرغ­های مبتلا به این عارضه اگر از قفس خارج شوند و اجازه قدم زدن آزادانه در بستر داشته باشند، قادر به بازیابی سریع شرایط خود هستند. به دلیل اینکه به نظر می­رسد تحرک باعث بهبود این شرایط شود، عدم تحرک در قفس ممکن است دلیل بخشی از این عارضه باشد.

پرنده­ های جوان که در اوج تولید هستند نیاز به کلسیم بالایی دارند. اگر کلسیم کافی در خوراک نباشد، پرنده از ذخایر کلسیم بدن خود بویژه از استخوان (که اشاره به استخوان مدولاری (حفره مغز استخوان) دارد) استفاده خواهد کرد. با افزایش برداشت کلسیم از استخوان، پرنده ضعیف­تر و لاغرتر می­شود.

پیشگیری عارضه خستگی مرغان تخمگذار در قفس

افزودن صدف یا آهک به خوراک

معمولا افزودن پودر صدف یا آهک به خوراک، بروز این عارضه را در پرنده ­های جوان کاهش خواهد داد. در پرنده ­های مسن این مشکل بیشتر مربوط به کمبود فسفر و یا ویتامین D3 است. بنابراین در پرنده­های مسن، مکمل کردن خوراک با دی کلسیم فسفات (با اندازه درشت) و افزودن یک مکمل ویتامینی به آب آشامیدنی پرنده ممکن است بروز این عارضه را کاهش دهد.

تشخیص بیماری دیگر با علایم مشابه

اگر پرنده­ های بیمار به درمان پاسخ ندهند، آنها باید برای تشخیص علایم بیماری به آزمایشگاه منتقل شوند. چون ممکن است بیماری دیگری نیز علایم  مشابه با خستگی مرغان تخمگذار در قفس را داشته باشند.

کمبود موادی که باعث خستگی مرغان تخمگذار در قفس می شود

هیپوکلسیمی و مرگ ناگهانی

پولت­ها یا مرغ­هایی با کمبود کلسیم، فسفر یا ویتامین D3 در جیره، ممکن است بطور ناگهانی بمیرند یا به دلیل هیپوکلسیمی فلج شوند. این امر ممکن است مربوط به تولید بالا و با جذب کلسیم از استخوان­ها برای تشکیل پوسته تخم مرغ باشد، در این حالت آسیب اصلی استئوپروسیس خواهد بود. در کالبدشکافی، در غده پوسته تخم وجود دارد و تخمک­ها فعال هستند و بطور کامل توسعه یافته­ اند و آسیب دیگری وجود ندارد اگرچه استخوان مدولاری ممکن است ضعیف شده باشد. مرغان فلج به تزریق درون رگی کلسیم پاسخ می­دهند و این پاسخ ممکن است در تشخیص این عارضه مهم باشد.

استئوپروسیس (ضعیف و شکننده شدن استخوان) یا خستگی مرغان تخمگذار در قفس

استئوپروسیس یک عامل اصلی مرگ در گله­ های پرتولید است. مرغ­هایی با استئوپروسیس ممکن است علایم مشابهی در کالبد شکافی نشان دهند، یا تخمک­ها ممکن است بدون ایجاد تخم در تخمدان پس­روی کنند. در استئوپروسیس استخوان ران معمولا ضعیف شده است و استخوان مدولاری از بین رفته است. اگر هیچ شکستگی در استخوان پا یا ستون فقرات وجود نداشته باشد، این مرغ­ها نیز ممکن است به تزریق کلسیم پاسخ مثبت دهند. استفاده از منابع کلسیم با اندازه درشت (آهک یا پوسته صدف) در جیره ممکن است سودمند باشد. درصد بالای مرگ و میر به دلیل شکستگی استخوان­ها در پرندگان مبتلا به استئوپروسیس اتفاق می­افتد. این شرایط بیشتر در جوجه­ های گوشتی در جایگاه­های بسته بخاطر بالا و پایین پریدن، که پرنده­ آسیب می­بیند، اتفاق می­افتد. از بین رفتن فولیکول­ها نشان­ دهنده آسیب به پرنده است که پس از کالبدشکافی در این پرندگان دیده می­شود.

علایم خستگی مرغان تخمگذار در قفس

شرایطی که تحت عنوان هیپوکلسیمی یا تتانی کلسیم (فلجی) شناخته می­شود در مرغان نژاد گوشتی پرتولید دیده می­شود. علایمی مثل له له زدن، باز کردن بال­ها و دراز کشیدن در ساعات اولیه صبح، ممکن است فلجی و مرگ از طریق خفگی را افزایش دهد. دقت کنید که در کالبد شکافی، تخمدان­ها کاملا فعال هستند و تخم­هایی که بطور کامل یا بخشی در غده پوسته تشکیل شده ­اند بدون هیچ آسیب دیگر دیده می­شود. این مشخص می­کند که پرنده تمام کلسیم موجود در جریان خون را برای تشکیل پوسته استفاده کرده است. این شرایط در گله­ هایی با وزن پایین که بطور یکنواخت جیره ای با کلسیم بالا در هفته­ های پیش از تخم­گذاری تا دوره تولید دریافت می­کنند، که همراه با افزایش قابل توجهی در طول روز و خوراک دهی بیشتر است دیده می­شود.

درمان خستگی مرغان تخمگذار در قفس

می­توان با اعمال مدیریتی که باعث بهبود وزن بدن و اجتناب از افزایش کلسیم در جیره قبل از بلوغ می­شود و تحریک نوری از هیپوکلسیمی پیشگیری کرد. هم­چنین می­توان با افزودن ۵ گرم پودر صدف به مدت ۳ روز به ازای هر مرغ، و افزودن ویتامین D3 به آب آشامیدنی از مرگ و میر پرنده­ ها کاست. این درمان می­تواند سه روزه باشد یا حتی در روزهای بعدی تکرار شود. در خیلی از حالات نیاز به درمان ۲ تا۳ هفته ­ای می­باشد (بصورت ۳ روز درمان و ۳ روز بدون درمان). خوراندن سطوح پیشنهادی کلسیم، با استفاده از منابع غنی از کلسیم و فراهمی تهویه و دمای مناسب برای پیشگیری یا کاهش بروز این عارضه مفید است.

مرگ و میر و حضور یک تخم در غده پوسته می­تواند به دلیل سندرم مرگ ناگهانی باشد که اولین بار در استرالیا گزارش شد. باور بر اینست که این عارضه در اثر سطوح مارژینال پتاسیم و فسفر در جیره اتفاق می­افتد که منجر به کاردیومیوپاتی ( بیماری که می­تواند ماهیچه قلب را تحت تاثیر قرار داده و باعث کاهش کارکرد قلب شود) می­شود.