همه پرنده ها تقریبا از نظر ساختار تخم شباهت دارند و تفاوت آن ها در ترکیب مواد مختلف و شکل داخلی تخم است.و شرایط تخم مناسب جوجه کشی نیز به جز ساختار تخم به دیگر موارد بیان شده در این مقاله بستگی دارد. ساختار تخم تمام پرنده ها از ۵ قسمت مهم تشکیل شده که عبارتند از:
ساختار تخم پرنده ها
۱_ پوسته ۲_ آلبومین یا سفیده ۳_ زرده یا یولک ۴_ غشا و قسمت هوایی داخلی ۵_ صفحه زاینده یا جسم رویان
تقریبا یک سمت تخم همه پرندگان از نظر هندسی تیزتر از سمت دیگر آن است و البته بعضی از پرندگان که در درخت زندگی می کنند معمولا تخم های کروی می گذارند و پرنده هایی که روی تخته سنگ زندگی می کنند تخم های نوک تیز و بیضی شکل دارند.
ساختمان تخم از نظر هندسی بسیار محکم بوده و برای شکستن آن از سمت خارج باید نیروی زیادی به تخم وارد کرد و این در حالی است که از داخل تخم برای شکستن نیاز به نیروی بسیار کمی است و پرنده موقع خروج از تخم این کار را به آسانی انجام می دهد.
شرایط تخم مناسب جوجه کشی
برای این که تخم ها شرایط مناسب جوجه کشی داشته باشند باید مرغ ها از مواد مغذی استفاده کنند. اگر مواد مغذی کافی در غذای مرغ وجود نداشته باشد فرایند جوجه کشی ضعیف خواهد بود.مواد معدنی، پروتئین و ویتامین ها بیشترین تاثیر ممکن را در رشد مناسب جنین درون تخم مرغ ها دارند و مرغ ها در زمان تخم گذاری باید با غذاهایی که حاوی این مواد است تغذیه شوند.
نکات مهم و کلیدی برای تخم مناسب جوجه کشی
- معمولا مرغ هایی که سن بیشتری دارند برای تولید تخم مناسب جوجه کشی به مواد مغذی بیشتری نیاز داشته و مثلا کمبود ریبوفلاوین در این مرغ ها موجب مرگ جنین در روزهای نخست جوجه کشی خواهد شد.
- باید یک ماه قبل از جوجه کشی نسبت به رژیم غذایی مناسب گله مولد اقدام شود تا مرغ ها بتوانند بهترین تخم ها را تولید کنند. نبود رژیم غذایی مناسب موجب مرگ و میر زیاد جوجه ها و نقص در خلقت آن ها خواهد شد.
- زمانی که یک تخم در شرایط جوجه کشی قرار می گیرد قسمت های مختلف آن که در بالا معرفی شد نقش مهم و تعیین کننده ای در فرایند جوجه کشی خواهند داشت.
- زرده یکی از مهم ترین قسمت های تخم است که یک سوم وزن تخم مرغ را تشکیل می دهد. زرده حاوی ویتامین و مواد معدنی بوده و به خوبی مواد مغذی مورد نیاز جنین را فراهم می کند.
- ویتامین A موجود در زرده از بیمار شدن جنین جلوگیری می کند.
- اگر به تخم مرغی که در ظرف برای درست کردن نیمرو شکسته می شود دقت کنید متوجه خواهید شد که روی زرده یک لکه سفید وجود دارد که به آن صفحه جنینی می گویند و اسپرم ها در این نقطه به هم می پیوندند و محل تشکیل جنین این مکان است.
- معمولا بعد از شکل گرفتن جنین رگ های آن به درون زرده می روند و از مواد مغذی موجود در آن تغذیه می کنند.
- سفیده که اطراف زرده قرار گرفته حدود ۹۰ درصد آن از آب تشکیل شده و از پروتئین های مختلف به وجود آمده و وظیفه اصلی آن ایمنی و حفاظت از جنین است.