لاین های گوشتی به لاین های خاصی از طیور گفته می شود که به منظور تولید گوشت نگهداری و پرورش می یابند، اینها وقتی به عنوان جوجه های گوشتی یا روستر پرورش داده می شوند که استعداد خاصی در تولید سریع و اقتصادی افزایش وزن داشته باشند، از نظر ژنتیکی پرورش لاینی که از نظر تولید گوشت و همچنین تولید تخم مرغ در حد مطلوب باشد غیر ممکن است و پرورش دهندگان باید یکی از این دو صفت را در نظر گیرند. نژادهایی که توان خوبی برای تولید گوشت داشته باشند، توانایی تولید تخم مرغ در آنها کاهش می یابد.

انواع لاین های گوشتی

. لاین مادری گوشتی

. لاین پدری گوشتی

بعضی از پرورش دهندگان لاین های گوشتی فقط لاین پدر را پرورش می دهند که با لاین مادری که توسط پرورش دهنده دیگر نگهداری می شود آمیخته می گردد. ولی امروزه، اغلب پرورش دهندگان لاین های گوشتی، لاین مادر و لاین پدر را با هم پرورش می دهند. لاین پدر از نظر تولید گوشت حالتی استثنایی دارد. آنها بزرگ جثه بوده و سریع رشد می کنند و ضریب تبدیل غذایی خوبی نیز دارند. از چنین لایتی تولید تخم مرغ و قدرت جوجه در آوری خیلی خوبی را نباید انتظار داشت، امروزه، این لاین ها بیشتر از نظر ژن های تولید گوشت، هماهنگی و سهولت کشتار مورد نظر ند و کمتر از نظر میزان تولید تخم مرغ وقدرت جوجه در آوری روی آنها کار می شود.

نژاد کورنیش برای لاین پدری گوشتی استفاده می شود . احتمالا تمام لاین های پدری گوشتی مخلوطی از کورنیش تیره و کورنیش روشن هستند. بعضی واریته ها لاین های سنتتیکی تولید می کنند که سینه ای پهن، پاهای کوتاه و لاشه ای عضلانی دارند. ولی به خاطر اینکه هر دو این واریته ها دارای پرهای رنگی هستند، لاین سنتتیک باید طوری اصلاح شود که پرهای سفید داشته باشد.

لاین پدری گوشتی با پرهای سفید . نه تنها طیور حاصله از این لاین ها پرهای سفید دارند بلکه اگر خروس های حاصله را با مرغ های رنگی ترکیب کنیم نتاج آنها سفید و یا نزدیک به سفید خواهد بود. این خاصیت در طی مراحل کشتار و عرضه به بازار یک مزیت به حساب می آید، زیرا طوری که پر سفید داشته باشند راحت تر پر کنی خواهند شد. از نظر ژنتیکی لاین های پدری سنتتیک، دارای ژن غالب پرهای سفید در فرمول ژنوتیپی (فرمول ژنی هر فرد) خود هستند.

رنگ پوست زرد و سفید . مصرف کنندگان اغلب کشورها، طیور گوشتی و کبابی با پوست زرد را ترجیح می دهند و به همین دلیل تمام پرورش دهندگان از سویه های نر و ماده ای که پوست زرد رنگی دارند استفاده می کنند. ولی در انگلستان و کشورهای اروپایی طیور با پوست سفید را ترجیح می دهند و برای رفع این نیاز، طیور گوشتی لاین پدری با پوست سفید را با یک لاین مادری با پوست زرد رنگ می آمیزند. سوسکس روشن با پوست سفید اغلب به عنوان لاین پدری استفاده می شود و لاین مادری با پوست زرد از میان نژادهای مختلف موجود انتخاب می شود. موالید این ترکیب پوست سفید رنگ خواهند داشت چون صفت پوست سفید بر پوست زرد غالب است.

.لاین های گوشتی مخصوص تولید گوشت

صفات وابسته به جنس در لاین های گوشتی . رنگ و سرعت رشد پرها صفات وابسته به جنس هستند. وقتی خروس های طلایی را (زرد نخودی و یا قرمز) با مرغ های نقره ای (سفید) بیامیزند، جوجه های ماده آنها طلایی و یا زرد نخودی و جوجه های نر آنها نقره ای (سفید) خواهند شد. همچنین اگر خروس هایی که سریع پر درمی آورند را با مرغ هایی که به کندی پر در می آورند بیامیزند، جوجه های آنها خصوصیاتی معکوس بروز می کنند و تفاوت هایی در بال های جوجه های تازه از تخم بیرون آمده مشاهده خواهد شد. این گونه آمیزش ها این امکان را بوجود می آورد که جنس جوجه های یک روزه را مشخص نماییم.

لاین های مورد استفاده برای تولید روستر . روسترها (طیوری سنگین وزن تر از نوع گوشتی هستند که معمولا در وزن ۳ کیلوگرم به کشتارگاه فرستاده می شوند در صورتی که طیور گوشتی به وزن ۲/۲ کیلوگرم کشتار می گردند) بزرگ تر از طیور گوشتی هستند و برای تولید آنها احتیاج به لاین های گوشتی است که رشد سریع تری داشته و به سرعت سنگین وزن گردند. کارشناسان اصلاح نژاد، این سویه ها و یا آمیخته های خاصی را که جوجه هایی با این خصوصیات مطلوب تولید کنند توسعه می دهند. نیمچه گوشی.

نیمچه گوشتی . ( Squib broiler: جوجه هایی است که از نوعی آمیخته گری به دست می آید و به میزانی کم و با قیمتی بالا در کشور آمریکا تولید و عرضه می شود)  معمولا در وزن زنده ۱/۱- ۰/۹ کیلوگرم به بازار عرضه می شوند. لاشه این طیور به طور کامل (قطعه بندی نشده) به فروش می رسد و هیچ قسمتی دور ریخته نمی شود. سویه های خاص طوری آمیخته می گردند که درصد صفات کورنیش بیشتر بوده تا اینکه وسعت سینه در جوجه های جوان مشخص باشد.

نژادهای مینی (کوچک جثه)

در طی سال های اخیر چندین گونه از طیور کوچک جثه به بازار عرضه شدند. این طیور را نباید با خروس های کوچک جثه ای که از سال های گذشته وجود داشته اند، اشتباه کرد. دوارفیسم (کوتولگی) در نژادهای مینی به خاطر ژن مغلوب dw است که صفتی وابسته به جنس می باشد. این ژن در نژادهای گوشتی و در نژادهای تخمگذار به طور متفاوت خود را نشان می دهد.

دورافیسم در لگهورن های کوچک جثه

دورافیسم (کوتولگی) در نژادهای جدیدی از مرغ های لگهورن کوچک جثه در مقایسه با پولت های معمولی دارای خصوصیاتی متفاوت هستند که در ذیل مقایسه می گردند:
۱- طیور در سن ۸ هفتگی، ۱۰-۵ درصد سبک تر و در ۳۰-۲۵ هفتگی ۲۵ درصد سبک تر خواهند بود. کاهش اندازه بدن به خاطر کاهش ترشح هورمون رشد و کاهش فعالیت غدد تیروئید است.
۲- طول ساق پا ۲۰ درصد کوتاه تر از معمول است.
٣- تعداد گلبول های قرمز بیشتری دارند.
۴- مصرف غذای آنها ۲۰-۱۰ درصد کمتر از معمول است.
۵- ممکن است تولید تخم مرغ به مقدار ناچیز کمتر باشد.
۶- وزن تخم مرغ ها در حدود ۱۰ درصد کمتر از معمول است.
۷- نیاز به غذا برای تولید یک دو جین تخم مرغ در حدود ۱۰-۵ درصد کمتر از معمول است.
۸- زنده مانی این طیور در قفس های تخمگذاری تقریبا طبیعی است.

نکته مهم : مینی لگهورن ها به خاطر کوچک بودنشان نیاز به فضایی محدودتر در قفس و یا جایگاه دارند، و به این ترتیب تعداد بیشتری مرغ در فضای محدود می تواند پرورش یابد و این یک مزیت اقتصادی به شمار می آید. ولی به خاطر کوچکی اندازه طیور، ارزش لاشه آنها در پایان سال تخمگذاری خیلی ناچیز است به طوری که گاهی هزینه به بازار فرستادن آنها مقرون به صرفه نخواهد بود. با توجه به معایب و مزایای لگهورن های کوچک جثه به این نتیجه می رسیم که این نژاد نمی تواند جایگزین لگهورن های معمولی گردد. سوددهی آنها معمولا مطلوب نمی باشد و هنگامی که این محاسبات را بر مبنای دلار سرمایه گذاری شده بیان کنیم نتایج به دست آمده تنوع بیشتری نشان خواهند داد.

دورافیسم در سویه های گوشتی کوچک جثه

ژن dw در چندین سویه از طیور گوشتی نیز آمیخته شده تا این که مرغ های مادر گوشتی تولید شدند (مرغ هایی که مادر گله گوشتی تجاری بودند) که تخم مرغ هایی با هزینه کمتر تولید می نمودند. ذیلا خصوصیات مرغ های مادر گوشتی کوچک جثه و مرغ های مادر گوشتی معمولی مقایسه می گردند:
۱- فضای مورد نیاز آنها ۳۵ درصد کمتر از معمول است.
۲- مصرف غذای آنها ۱۵-۱۰ درصد کمتر است.
٣- قدرت جوجه در آوری تخم مرغ های آنها ۵ درصد بیشتر از معمول است.
۴- تخم مرغ هایشان ۵ درصد کوچک تر است.

به هر حال چون طیور گوشتی بدست آمده از تخم مرغ حاصل از جفت گیری والدین کوچک جثه (مینی) کوچک تر از معمول است، پرورش اینها نیز مقرون به صرفه نخواهد بود.

نکته مهم : مادرهای گله گوشتی کوچک جثه، تخم مرغ های با توانایی جوجه در آوری بیشتر تولید می کنند. برای جبران کندی رشد جوجه های این مادرها، آنها را با خروس های گوشتی معمولی جفت گیری می نمایند. این آمیزش منجر به تولید مرغ های گوشتی با اندازه معمولی و خروس های گوشتی دارای ژنهای dw خواهد شد، که این هتروزیگوتی در خروس های گوشتی منجر به ۴-۳ درصد کاهش وزن نسبت به خروس های گوشتی معمولی می گردد.

نحوه عرضه جوجه های یکروزه اجداد

امروزه اغلب صاحبان لاین های گوشتی (ولی نه همه آنها) هر دو لاین خروس و مرغ را توأما پرورش می دهند. در این موارد جوجه خروس ها و پولت های یکروزه اجداد به نسبت ۱۰۰ جوجه مرغ با ۱۵-۱۲ جوجه خروس به خریدار عرضه می گردد. صاحبان لاین های تخمگذار امکانات موجودشان را صرف پرورش پولت های تولید کننده یکی از انواع تخم مرغ های با پوسته سفید و یا پوسته قهوه ای می نمایند. رعایت این مسئله بسیار ضرورت دارد، چون متدهای پیچیده ای به کار گرفته می شود تا خروس ها و مرغ های اجداد هر کدام از این دو دسته تولید شود. بنابراین مرغ ها و خروس های اجداد همیشه از طریق پرورش دهندگان خاصی در نسبت های مشخص به مشتریان عرضه می گردد.

طرح توسعه ملی پرورش طیور

این طرح از سال ۱۹۳۵ در ایالات متحده آمریکا به واسطه توافقی که بین ایالت ها، دپارتمان کشاورزی و مرغداران این کشور بوجود آمد پایه ریزی شد. شرکت در جلسات این مؤسسه داوطلبانه بوده و دو هدف را دنبال می کند:

١- بهبود تولید و کیفیت طیور عرضه شده به بازار.
٢- کاهش ضررهای حاصله از بیماری های خاص و معمول در رابطه با جوجه کشی و گله مادر، بخصوص بیماری پلوروم، تیفوئید طیور، MS و MG.

در ارتباط با کنترل این بیماری ها برنامه ای وجود دارد که نژادهای موجود از نظر ناقل بودن این بیماری ها از نظر خونی آزمایش می شوند و اگر ناقل باشند، حذف خواهند شد.

 مقاله لاین های گوشتی و نژاد های مینی (کوچک جثه) بخش سوم از فصل اول سری مقالات راهنمای جامع و کامل پرورش طیور، سایت مرغ مرندی می باشد برای خواندن بخش های بعدی مقالات صفر تا صد پرورش طیور بر روی لینک مقالات صفر تاصد پرورش طیور کلیک نمایید.